مفهوم ارزیابی فرایندی
در اقتصاد جهانی بههمپیوستهی کنونی، فشار رقابت در بسیاری بازارها، شرکتها را هرچه بیشتر به سمت افزایش بهرهوری میراند. بزرگتر شدن شرکتها یکی از طبیعیترین رویکردهای افزایش بهرهوری است. گرچه بزرگتر شدن شرکتها خود در پی نیاز به افزایش بهرهوری انجام میشود؛ اما شرکتهای بزرگ بهآسانی میتوانند بسیار نابهرهورتر از شرکتهای کوچک شوند. با توجه به حجم عظیم سرمایههای اولیه و در گردش این شرکتها، اثر مطلق این کاهش بهرهوری، چه به لحاظ مالی و چه به لحاظ غیرمالی بسیار زیاد خواهد بود.
در پارادایم (الگوواره) جاری شرکتداری، شرکتها چارهای جز رشد ندارند؛ در غیر این صورت زود یا دیر نابود خواهند شد. افزون بر جنبههای مالی، پیامدهای بالقوهی بومی، کشوری و بینالمللی زیستمحیطی، اجتماعی و سیاسی فعالیت شرکتهای متوسط و بزرگ میتوان بسیار بزرگ باشد. دستیابی شرکتهای متوسط و بزرگ به بهرهوری مناسب، علاوه بر داشتن طرحهای توسعهای و کارآفرینانهی خوب، نیاز به کنترل دقیق عملیات مختلف این شرکتها نیز دارد. زیرا، در غیر این صورت زیان احتمالی میتواند بسیار بزرگتر از سود احتمالی شود. آنچه این کار را انجام میدهد، فرآیندهای سازمان است.
فلسفهی تشکیل یک سازمان انجامدادن کاری است که یک نفر به تنهایی نمیتواند انجام دهد. هنگامیکه بیش از یک فرد، در اجرای کار و فرآیندی دخیل باشند، بهطور طبیعی هر یک وظیفهی مربوط به خود به یک روش انجام میدهد و چهبسا میکوشد که وظیفهی خود را به بهترین نحو و کاراترین روش انجام شود. اما این روش انجام کار ممکن است سبب شود که فرد دیگر درگیر در فرآیند، نتواند کار خود را به بهترین نحو انجام دهد. لازم به تأکید است که چون هدف، انجام کار به روش یکسان و مستقل از سلایق فردی است و این مهم جز از طریق مستند و مکتوب کردن ممکن نمیشود، در فضای ادبیات سازمانی، فرآیندهایی که مستند نباشند را نمیتوان به رسمیت شناخت.
همچنین این ابهام وجود دارد که بهترین نحو انجام کار و تفسیر کارایی چیست؟ اگر «کارایی» را صرفکردن کمترین هزینه برای بهدستآوردن بیشترین فایده بدانیم، حداقل دو ابهام پیش میآید: صرفکردن کمترین هزینه در افق دید کوتاهمدت یا بلندمدت؟ و اینکه بیشترین فایده، همیشه مالی نیست و یا اینکه اکثراً به دشواری میتوان آن را کمّی کرد. نکتهی ظریفتر این است که چگونه بدانیم کاری را که بهترین نحو انجام میدهیم، بهترین کار ممکن است و به بهترین نتیجه منجر میشود؟ پاسخ این پرسشها همه در «فرآیند»های سازمان نهفته است؛ این فرآیندهای سازمان هستند که رویهی انجام کارها را یکسان میکنند. این فرآیندها هستند که با کاهش دوبارهکاریها و موازیکاری هزینههای سازمان را میکاهند.
از اینها مهمتر، این فرآیندها هستند که اجازه میدهند که رفتار سازمان را بتوان پیشبینی کرد. پیشبینیپذیری نیز سنگبنای هدفگذاری است و هدفگذاری نیز اساسیترین گام در دستیابی به اهداف است. نقل مشهوری وجود دارد که آنچه را نمیتواند سنجید، نمیتواند مدیریت کرد و سنجش اولین و اساسیترین گام در بهبود هر مفهومی است.
وقتی یک سازمان یک هدف راهبردی تعیین میکند، باید فرآیندهای خود را در جهت رسیدن به آن اهداف توسعه دهد. در این صورت، دوری، نزدیکی یا دستیابی به اهداف را میتواند سنجید. در واقع فرآیندها خود مسیر رسیدن به اهداف هستند و این به اصطلاح «اثربخشی» نامیده میشود.
فرآیندها افزون بر این مزایا، (در کنار ساختار) خود جزو داراییهای نامشهود سازمانها شناخته میشود. زیرا میتوان آنها را نوعی دانش سازمانی نیز دانست. زیرا بدون مستندسازی و بلوغ فرآیندها، هر فرد جدید مسئول آن کار را به روشی متفاوتی انجام میدهد. از سوی دیگر برای تعریف خود اهداف سازمانی هم فرآیندهایی میتواند وجود داشته باشد. این فرآیندها، که برجستهترین آنها فرآیند برنامهریزی و مدیریت راهبردی است، خود میتوانند ضامن اثربخشی دیگر فرآیندهای سازمان باشند. این فرآیندها در واقع فرآیندهای توسعهای هستند (در برابر فرآیندهای کنترلی). بهبیاندیگر، این فرآیندها هستند که سبب کارایی (کاهش هزینهها) و اثربخشی (افزایش فایدهها) هستند (بهرهوری یعنی انجام کارای یک کار اثربخش). هرچه توانمندی، بلوغ و رسمیشدن فرآیندها در یک سازمان بیشتر باشد، احتمال موفقیت آن در دستیابی به اهداف مختلف و قابلیت اطمینان عملیات مختلف آن در بازههای زمانی مختلف بیشتر میشود.
امروزه شرکتهای استارپآپ از تمهای اصلی گفتوگوهای نوآوران و کارآفرینان هستند. آیندهی این شرکتها نیز یا بزرگشدن است یا اکتساب و خریدهشدن از سوی شرکتهای بزرگ؛ و در هر دوی این سناریوها، این فرآیندها هستند که نخ نامرئی بین فعالیتهای مختلف شرکت و ارزشزای پنهان هستند.
این مجموعه ارزیابیها برای مدیران شرکتها این امکان را نیز فراهم میکند، که فعالیتهایی که در اجرای یک فرآیند فعلاً انجام نمیدهند، اما اجرای آن میتواند مشکلی کوتاهمدت یا بلندمدت را حل کند یا از ریسکهای مختلف آن کار بکاهد، مطلع شوند.
شرکت خدمات فناوری تکچی شرق پیرو اتمام پژوهشهای خود در سالهای اخیر تحت عنوان دلایل شکست شرکتها و مطالعه معتبرترین گزارشات مراکز اندازهگیری سازمانی جهانی و همچنین حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، اقدام به توسعه مدل بومی تعالی سازمانی TEM1000 متناسب با اکوسیستم اقتصادی کشور نموده است.
با توجه به اثبات اثربخشی این مدل در بهبود وضعیت شرکتهای ارزیابیشده در پارکهای فناوری و شرکتهای پتروشیمی کشور که منجر به رونمایی از این مدل در نمایشگاه INOTEX 2019 به عنوان مدل ملی تعالی سازمانی شد (لینک خبر). صندوق نوآوری و شکوفایی نیز با هدف بهینهسازی خدمات توانمندساز خود به شرکتهای دانشبنیان، این امکان را فراهم نموده تا این شرکتها با دریافت حمایت بلاعوض 70 درصدی از خدمت عارضهیابی و ارزیابی فرایندی براساس گام اول مدل تعالی تکچی بهرهمند گردند.
در این بررسی، شرکتها در 13 بعد فرایندی و با اندازهگیری بیش از 300 پارامتر سنجیده میشوند و برای هر مورد سطح توانمندی فرایندی با شرح مربوطه در دو نوع گزارش (قابل چاپ و داشبورد تعاملی تحت وب) در پانل اختصاصی آن شرکت در سایت تکچی قابل مشاهده خواهد بود. در انتها نیز ابعاد فرایندی کلیدیِ نیازمند بهبود، به شرکت پیشنهاد میشود و همچنین خدمات توانمندسازی صندوق نوآوری و شکوفایی متناسب با اولویتهای بهبود شناساییشده به آن شرکت محترم توصیه میگردد.
شرکت خدمات فناوری تکچی شرق به عنوان کارگزار این خدمت، علاوه بر اندازهگیری وضعیت فرایندهای داخلی، این امکان مضاعف را فراهم آورده تا در هرسطح از نتایج فرایندی، شرکت ارزیابیشده بتواند خود را با شرکتهای مشابه در مواردی چون حوزه فعالیت، منطقه جغرافیایی، اندازه و عمر شرکت، بهترین شرکت و مواردی از این دست مقایسه نماید؛ نمونهای از گزارش تعاملی عارضهیابی در این لینک قابل مشاهده است.
بنا به درخواست مدیران، پس از عارضهیابی و ارزیابی اولیه و اطلاع آنها از وضعیت فرایندهای سازمان و اولویتهای بهبود، زمانی که سازمان در عملیات اجرایی، فرایندهای خود را تا سطح مناسبی بهبود بخشید، در گام دوم مدلتعالی تکچی عملکرد نتایج سازمان نیز مورد ارزیابی و عارضهیابی قرار میگیرد و در نهایت در گام سوم مدل تعالی تکچی، شرکتها از نظر تابآوری در برابر شوکهای انسانی، اجتماعی، اقتصادی و تکنولوژیک مورد ارزیابی قرار میگیرند.
همانگونه که مستحضر هستید علی رغم مشکلات ایجاد شده در کشور به سبب وقوع بحران جهانی کوید-۱۹، میتوان از این تهدید با درایت استفاده نموده و آن را به فرصت ساختاردهی (مجدد) تبدیل نمود. برای دریافت این خدمت به راهنمای سایت تکچی و ثبت درخواست صندوق نوآوری و شکوفایی مراجعه فرمایید..
جهت مشاهده سایر خدمات و همچنین برخی مشتریان از وبسایت ما دیدن فرمایید.
مدیران سازمان میتوانند جهت بررسی اولیه نیاز سازمان خود به خدمت عارضهیابی و ارزیابی فرایندی با کارشناسان تکچی تماس بگیرند.