ارزیابی پیمانکاران
کارفرمایان در هنگام انتخاب پیمانکاران با دو سوال اساسی رو برو هستند . اول اینکه چگونه اطلاع رسانی جامعی برای فراخوان پیمانکاران انجام دهند که پیمانکاران صاحب صلاحیت و مجرب ،برای مشارکت در فراخوان ترغیب شوند و دوم اینکه چگونه از بین پیمانکاران داوطلب مناسبترین پیمانکار را انتخاب نمایند.
این فرایند در ظاهر فرایند ساده ای بنظر می رسد ولی در عمل چالش های جدی دارد که دربرخی اوقات نتیجه مطلوب را نصیب کار فرمایان نمی نماید. برخی از این چالشها عبارتند از :
1) در برخی کار های کوچک و متوسط بهترین و مجرب ترین و بزرگترین پیمانکار موجود حتی با وجود هزینه کمتر در این حوزه لزوما پیمانکار مناسب برای کار فرما نیست. و معمولا در این موارد تعامل خوبی بین خواسته های کار فرما و رفتار پیمانکار شکل نمی گیرد و نیاز های کار فرما تحت تاثیر اسم و رسم پیمانکار به فراموشی سپرده می شود و نتیجه خوبی عاید کارفرما نمی شود.
2) ویژگی های کار تاثیر زیادی در انتخاب پیمانکارمناسب دارد حجم کار، پراکندگی ، پیچیدگی، تکنولوژی، سبک کار، توان مالی پیمانکار، تجهیزات مورد نیازو... و در نظر گرفتن همه این عوامل بطور همزمان و تاثیر دادن آن در انتخاب پیمانکار معمولا کار پیچیده ای است که به مهارت و روشمندی ویژه ای در تیم ارزیابی نیاز دارد.
3) دستیابی به سوابق واقعی پیمانکاران و راستی آزمایی رزومه ابرازی از سوی ایشان کاری مشکل و تخصصی است که معمولا کار فرمایان درانجام آن دچار چالش هستند. پی بردن به این موضوع که در پس اسم و رسم ها و مدارک بیشمار آیا توانمندی واقعی در پیمانکار وجود دارد یاخیر موضوعی است که تنها از عهده تیم های ارزیابی تخصصی برمی آید. بخصوص وقتی شرکت هایی با رزومه خوب در گذشته از وضع موجود مناسبی در زمان حال برخوردار نباشند.
4) تیم های ارزیابی معمولا از بین متخصصان و مشاوران سازمان انتخاب می شود و نتیجه ارزیابی در قالب یک سری پرسشنامه های غیر روشمند وغیر تخصصی و بر اساس تصمیم جمعی اتخاذ می شود.در حالی که ارزیابی یک شرکت روش های پیچیده و تخصصی خود را دارد که دستیابی به آن از طریق آموزش تیم های تخصصی درون سازمانی کاری دشوار، طولانی و هزینه بر است.
5) تعیین شرح خدمات تخصصی پیمانکاران بطوریکه از لحاظ فنی، حقوقی، تکنولوژیکی، مدیریتی، مالی ، کنترلی ، اجرایی ، سازمانی و حاکمیتی حقوق هر دوطرف کارفرما و پیمانکار در آن لحاظ شده باشد و راه بروز اختلافات و شکایات بسته شده باشد یک کار تخصصی است که بی توجهی به آن باعث اختلال در روند اجرای پروژه و افزایش زمان و هزینه کار فرما و پیمانکار و کاهش منافع طرفین و ایجاد نارضایتی خواهد شد.
6) نظارت دوره ای و دقیق و کارشناسی شده بر روند اجرای پروژه توسط پیمانکار و قضاوت صحیح در خصوص کیفیت کار و کمیت کار اجرا شده و اندازه گیری پیشرفت واقعی مالی و حجمی کار نیز یک کار کاملا تخصصی است که معمولا کار فرما و پیمانکار در نحوه اندازه گیری ونتایج آن با اختلاف رو برو می شوند و بهتر است توسط یک سازمان تخصصی بیطرف صورت گیرد .
7) ارائه فراخوان و تشریفات آن شامل دریافت پیشنهادات، بازگشایی پاکات، اخذ سپرده های ضمانت و عودت آنها دعوت و مکاتبات با پیمانکاران و تنظیم قرارهای ملاقات ، بدون ابزار مناسب معمولا بار زیادی به بدنه اداری سازمان کار فرما وارد می کند که معمولا با خطاهایی نیز همراه است.
8) به دلیل منافع زیادی که در فرایند انتخاب پیمانکاران وجود دارد، امکان ایجاد روابط ناسالم و خارج از ضابطه بین پیمانکاران و تیم ارزیابی کارفرما امری دور از انتظار نیست. در صورت بروز این موضوع علاوه بر اینکه فساد به درون تشکیلات کارفرما نفوذ می کند و زمینه ساز تداوم آن در طول انجام پروژه نیز خواهد شد، منافع کار فرما نیز نادیده گرفته شده و پروژه با قیمت بیشتر، کیفیت پایینتر و بدست پیمانکار کم صلاحیت تر انجام شده و عوامل کارفرما که خود در ایجاد این مسایل نقش داشته اند، مانع آگاهی کارفرما از این مشکلات شده و کار فرما تصویری غیر وافعی و تحریف شده از آنچه در درون پروژه می گذرد خواهد داشت.
9) تجربیات و نتایج واقعی عملکرد پیمانکاران در طول انجام پروژه معمولا در دل سازمان کار فرما باقی می ماند و بطور مدون، رسمی و قابل استفاده دیگران به جامعه تخصصی منعکس نمی شود، تدوین این تجربیات و در انتشار عمومی آن باعث افزایش سطح دانش تخصصی این حوزه و پالایش حوزه پیمانکاری و سالم سازی آن و کاهش هزینه های بازار یابی پیمانکار و کاهش هزینه های کار فرما در شناخت و جذب پیمانکاران خواهد شد.
شرکت تکچی با درک نیاز های کارفرمایان و پیمانکاران در این حوزه و با تکیه بر تخصص و تجربیات غنی و نرم افزار های تخصصی و تکنولوژی پیشرفته اختصاصی خود در حوزه تحلیل و ارزیابی سازمانی ، اقدام به طراحی و ارائه خدمت ارزیابی پیمانکاران نموده است.
در این خدمت ابتدا نیاز های کارفرما بر اساس ویژگی های کار شامل حجم کار، پراکندگی ، پیچیدگی، تکنولوژی، سبک کار، توان مالی پیمانکار، تجهیزات مورد نیازو...شناسایی و تحلیل می شود و بر اساس آن مدل ارزیابی مناسب برای ارزیابی پیمانکاران انتخاب و یا تدوین می شود.
در مرحله بعد سامانه فراخوان پیمانکاران تکچی متناسب با ویژگی های مشخص شده در مرحله قبل تنظیم و با نیاز های پروژه منطبق می گردد.
در مرحله بعد فراخوان تخصصی پیمانکاران مربوطه با تکیه بر بانک های اطلاعاتی در اختیار و کانال ها و سایت های مرتبط و رسانه های مکتوب و مجازی مربوطه صورت گرفته و جمع آوری اطلاعات پیمانکاران از طریق نرم افزار تخصصی تحت وب تکچی صورت میگیرد.
در مرحله بعد بر اساس مشخصات تنظیم شده برای سامانه لیست اولیه پیمانکاران قابل ارزیابی توسط سامانه تهیه وبرای ارزیابی در اختیار تیم های تخصصی ارزیابی قرار می گیرد.تیم های تخصصی ارزیابی با استفاده از مدل تعیین شده برای ارزیابی و با بهره گیری از تکنولوژی مناسب بصورت حضوری و غیر حضوری اقدام به ارزیابی شرکت ها می نمایند. مدلهای مورد استفاده در این مرحله از آخرین پیشرفت های تخصصی در زمینه ارزیابی برخوردار بوده و از شاخص های متنوع و زیادی بهره می گیرند. در این مدل ها سازمان پیمانکار از 14 بعد عمومی و تخصصی و با حدود 900 شاخص مورد ارزیابی قرار میگیرند.
در مرحله بعد داده های ارزیابی تهیه شده توسط تیم های تخصصی ارزیابی مجددا وارد سامانه ارزیابی تحت وب تکچی گردیده و پس از پردازش آنها گزارش تخصصی هریک از پیمانکاران بصورت تحت وب تهیه و همزمان در اختیار کار فرما (و پیمانکار) قرار می گیرد. این گزارشات بصورت کاملا گرافیکی و در صفحه اختصاصی تحت وب هر دوطرف کار فرما و پیمانکار قرار میگیرد. این صفحات بصورت کاملا امن طراحی شده اند و تنها صاحبان صفحات با نام کار بری و کلمه عبور اختصاصی خود می توانند محتوای آن را مشاهده نمایند.
در مرحله نهایی نظرات تکمیلی کار فرمایان و پیمانکاران اخذ و اصلاحات نهایی در گزارشات صورت گرفته و نتیجه ارزیابی بصورت یک لیست رتبه بندی شده پیمانکاران به انضمام گزارش ارزیابی هریک در صفحه اختصاصی تحت وب کارفرما قرار میگیرد.
در این سامانه کلیه مراحل کار از مرحله شروع تا خاتمه ارزیابی توسط کار فرما و پیمانکار بصورت تحت وب بطور کاملا شفاف قابل مشاهده و رصد کردن می باشد و از این طریق فضای قابل اعتماد و آرامش بخشی برای کارفرما و پیمانکار ایجاد می شود.
با توجه به اینکه نتایج این ارزیابی برای پیمانکاران نیز بسیار مفید بوده و نقاط قوت و ضعف سازمان انها را با روشی استاندارد و پیشرفته تعیین می نماید، کار فرما از محل در احتیار گذاردن جزییات گزارش این ارزیابی به پیمانکاران می تواند بخشی از هزینه ارزیابی را نیز جبران نماید.
پس از انتخاب پیمانکار امکان ادامه خدمت از سوی تکچی بصورت تهیه شرح خدمات و تدوین قرارداد پیمانکار و ارزیابی عملکرد پیمانکار در طول پروژه و انتشار نتایج آن از طریق سامانه تحت وب به کارفرما نیز وجود خواهد داشت.